Informacje ogólne
Zatoka Pucka jest płytką zatoką, stanowiącą zachodnią część Zatoki Gdańskiej. Ze względu na wyjątkowe warunki na niej panujące, jest ona mekką sportów wodnych. W sezonie w Pucku w zasadzie co tydzień odbywają się regaty żeglarskie, zarówno w klasach olimpijskich, jak i klasach nieolimpijskich ISAF. Z roku na rok przybywa tutaj coraz więcej wszelkiej maści wodniaków. Akwen ten daje doskonałą możliwość spróbowania swych sił na wodach, bądź co bądź morskich, zapewniając przy tym stosunkowo niewielkie zafalowanie i dobre warunki wiatrowe.
INFORMACJE GEOGRAFICZNE
Zatoka Gdańska, to zatoka której północną granicę wyznacza linia prosta łącząca przylądek Rozewie z przylądkiem Taran. Wartym zwrócenia w tym miejscu uwagi jest fakt, że piękne plaże, leżące po zewnętrznej stronie Półwyspu Helskiego znajdują się wciąż na obszarze Zatoki Gdańskiej.
Zatoka Pucka jest częścią Zatoki Gdańskiej i jej południowo-wschodnia granica w zależności od źródła jest różnie określana. Dla potrzeb niniejszego mini przewodnika można śmiało przyjąć, że granicę tę stanowi linia prosta pomiędzy Gdynią, a Helem.
Zatoka Pucka dzieli się na dwie części - zewnętrzną i wewnętrzną, z których każda ma nieco odmienne warunki do uprawiana żeglarstwa. Patrząc pod kątem sportów wodnych, wewnętrzna część Zatoki Puckiej jest akwenem wyjątkowym, doskonałym do uprawiania rekreacyjnego żeglarstwa turystycznego i do pierwszych szlifów po "słonym".
Na czym ten fenomen polega? Otóż wewnętrzna część Zatoki Puckiej jest osłonięta z każdej strony. Od zachodu ograniczona jest stałym lądem, od północnego wschodu Mierzeją Helską, a od południowego wschodu Rybitwią Mielizną, która ciągnie się przez całą szerokość Zatoki, od Rewy do Kuźnicy i posiada w zasadzie tylko dwa żeglowne połączenia z zewnętrzną częścią Zatoki - Głębinka i Przejście Kuźnickie.
Mielizna ta, która w zależności od stanu wody jest większym lub mniejszym lądem, jest swoistym, prawie dziesięciokilometrowym falochronem, który powoduje, że zafalowanie na wewnętrznej części Zatoki jest dużo mniejsze, niż po jej zewnętrznej części.
Dodatkowym atutem tego akwenu jest fakt, że wody wewnętrznej części Zatoki są bardzo płytkie (średnie głębokości w granicach 3m.), dzięki czemu latem nagrzewają się bardzo szybko, a zimą pierwsze zamarzają. Pomiary temperatury wody w sezonie 2014 wielokrotnie wskazywały wartość powyżej 25 st.C., podczas, gdy w tym samym czasie temperatury wody w okolicach Jastrzębiej Góry wynosiły nawet poniżej 10 st.C.
Rybitwia Mielizna jako swoistego rodzaju, prawie dziesięciokilometrowy falochron osłaniający wewnętrzną część Zatoki Puckiej:
Miejsca płytkie
Jak już wcześniej zostało to powiedziane, wewnętrzna część Zatoki Puckiej jest akwenem płytkim, o średniej głębokości raptem nieco powyżej 3 m. Zarówno na wewnętrznej, jak i na zewnętrznej części Zatoki Puckiej, obszary płytkie ciągną się w znakomitej większości wzdłuż Półwyspu Helskiego.
Na załączonych obok mapkach kolorem "piaskowym" zaznaczone są głębokości poniżej 2 m. Widać na nich wyraźnie, że na południe od Mierzei Helskiej płycizna rozciąga się daleko wgłąb Zatoki. Zresztą między innymi z tego właśnie powodu obszar ten jest jednym z lepszych w Europie do uprawiania wind- i kitesurfingu.
Miejsca płytkie na Zatoce Puckiej nie stanowią większego problemu dla jachtów balastowo-mieczowych z mieczem obrotowym, gdyż dno jest piaszczyste, miękkie i w większości nie ma żadnych kamieni. Wyjątkiem jest cały odcinek brzegu między Osłoninem, a cyplem w Rzucewie, a także miedzy cyplem w Rzucewie, a Rozgardem (dzielnica Pucka), gdzie kamienie mogą występować. Żeglując więc po Zatoce trzeba zwracać szczególną uwagę na miejsca poniżej 2 m. głębokości, a podczas podchodzenia jachtem do brzegu należy robić to z bardzo daleko idącą ostrożnością!
Dla skuterów wodnych Zatoka Pucka jest względnie bezpieczna pod względem miejsc płytkich. Płynący w ślizgu skuter ma niewielkie zanurzenie, mielizny widać gołym okiem, a na dnie nie spotyka się żadnych kamieni, w które można byłoby uderzyć kadłubem lub zassać do turbiny, uszkadzając śrubę. Jedyne, co na płytkiej wodzie można zassać, to drobniutki piaseczek, albo glony, które z łatwością można z turbinki usunąć, dodając trochę gazu. Należy jednak mieć na uwadze opisane w porzednim akapicie miejsca, w którym przy brzegu natknąć się można na kamienie.
Konkludując, podczas żeglugi po Zatoce Puckiej trzeba mieć przede wszystkim świadomość, w których obszarach można napotkać na miejsca o małej głębokości i gdzie ewentualnie możemy natknąć się na miejsca niebezpieczne.
Wychodząc naprzeciw tym potrzebom opracowaliśmy aplikację CHARTPLOTTER ZATOKA, która dostępna jest bezpłatnie dla wszystkich osób żeglujących po tym akwenie. W aplikacji tej szczególny nacisk położyliśmy właśnie na oznaczenie miejsc płytkich, miejsc niebezpiecznych oraz akwenów z ograniczeniami żeglugi.
Przejdź do strony i do pobierania aplikacji CHARTPLOTTER ZATOKA.
Ograniczenia żeglugi
Strefy stale i okresowo zamykane dla żeglugi i rybołówstwa.
Na Zatoce Puckiej jest jedna strefa nr 15 stale zamknięta dla żeglugi i rybołówstwa w okolicach Gdyni oraz cztery strefy okresowo zamykane dla żeglugi i rybołówstwa - strefy nr 2, 4, 5 i 12. Ponadto istnieją też strefy zamknięte, usankcjonowane zarządzeniami porządkowymi Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, gdzie jedną z nich jest słynna strefa "prezydencka" w pobliżu Juraty.
Strefy okresowo zamykane dla żeglugi (i rybołówstwa) na Zatoce Gdańskiej zamykane są nieregularnie i na szczęście dość rzadko.
Informację o zamknięciu stref podaje Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, publikując co tydzień na swojej stronie internetowej tzw. Wiadomości Żeglarskie. Informacja o zamkniętych strefach dostępna jest również bezpośrednio na stronie ostrzeżeń nawigacyjnych. Znajdują się tam wszystkie aktualne ostrzeżenia oraz również te, które zaczną obowiązywać w ciągu najbliższych dni. Na powyższej stronie można się również zapoznać z dodatkowymi ostrzeżeniami, takimi jak informacje o niebezpiecznych obiektach pływających, informacje o znaczących zmianach głębokości, ograniczenia na torach wodnych, czy informacje o zdjętym lub zniszczonym oznakowaniu nawigacyjnym. Na rysunku obok przedstawiona została mapka z uwidocznionymi strefami stale lub okresowo zamykanymi dla żeglugi i rybołówstwa na Zatoce Puckiej.
Ograniczenia w żegludze po wewnętrznej części Zatoki Puckiej
3 kwietnia 2014 r., po szeroko zakrojonej akcji "Stop zamknięciu Zatoki Puckiej" wprowadzono ZARZĄDZENIE PORZĄDKOWE NR 5 DYREKTORA URZĘDU MORSKIEGO W GDYNI w sprawie ustanowienia warunków bezpiecznego uprawiania żeglugi na obszarze morskim wewnętrznej Zatoki Puckiej.
Dla wszystkich żeglujących po tym akwenie na szczególną uwagę zasługują dwa następujące punkty:
1. Wprowadzono dwie małe strefy z zakazem żeglugi:
- w pobliżu Rewy przy rezerwacie Beka,
- na północny-zachód od Pucka, przy ujściu rzeki Płutnicy.
2. Wprowadzono jedną dużą strefę z okresowym zakazem żeglugi w okresie migracji ptaków (1 lipca - 31 października) na obszarze Rybitwiej Mielizny.
Dodatkowo dla jednostek ślizgowych istotny jest zapis:
3. Na całej linii brzegowej Zatoki Puckiej wewnętrznej, w odległości dwóch kabli od brzegu (czyli w pasie cca 370m.) jest zakaz płynięcia w ślizgu i nakaz płynięcia z minimalną, sterowną prędkością.
Na rysunku obok przedstawiona została mapka Zatoki Puckiej z wymienionymi wyżej trzema nowymi strefami z zakazem żeglugi (czerwona kratka) oraz ze wspomnianym, "dwukablowym" pasem przybrzeżnym z zakazem płynięcia w ślizgu dla jednostek motorowych (granica oznaczona czerwoną linią).
Stacje i slipy na Zatoce
Zatoka Gdańska - nawodna stacja benzynowa w Gdyni
Zatoka Gdańska - nawodna stacja benzynowa w Pucku
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Kuźnica
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Jastarnia
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Rewa
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Rewa
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Puck
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Swarzewo
Slipy na Zatoce Gdańskiej - Osłonino
Stacej benzynowe.
Na akwenie Zatoki Puckiej dostępne są dwie stacje benzynowe, które znajdują się w Gdyni oraz w Pucku i czynne są sezonowo. Co prawda w porcie w Jastarni obok slipu jest "mini stacja benzynowa", lecz zgodnie z informacją bosmanatu w Jastarni nie jest ona obecnie czynna.
Slipy
Na Zatoce Puckiej znajduje się osiem lepszych lub gorszych miejsc do wodowania sprzętu pływającego - slipów.
W naszej opinii najlepsze miejsca do wodowania jachtów znajdują się w Jastarni oraz w Kuźnicy. Oba wymienione porty posiadają nowe, betonowe slipy z dobrym zapasem głębokości i można na nich wodować nawet dość duże jednostki. Gdynia posiada również betonowy slip, jednak z racji małej ilości miejsca na wodzie (slip usytuowany w rogu mariny) wodowanie jednostek dużych może nastręczać nieco trudności.
Następnym slipem w naszym "rankingu" jest slip nr 1 w Rewie, znajdujący się obok sklepu. Na slipie tym nie ma już tak dużego zapasu głębokości, jak w Kuźnicy, czy w Gdyni, ale przy normalnym stanie wody z powodzeniem można wodować małe jachty mieczowe.
Pozostałe slipy dostępne na Zatoce Puckiej, z racji małej głębokości, służą przede wszystkim do wodowania małych łodzi motorowych oraz skuterów.
Na mapce zaznaczone są lokalizacje stacji benzynowych oraz slipów na Zatoce Puckiej, z zaznaczeniem naszej subiektywnej opinii o jakości każdego slipu w postaci gwiazdek. Trzy gwiazdki oznaczają slip bardzo dobry, dwie gwiazdki slip "jako taki", a jedna gwiazdka oznacza naszym zdaniem slip, który może stwarzać najwięcej kłopotów podczas wodowania, przede wszystkim ze względu na małą głębokość.
Na mapce zaznaczone są również slipy, na których od wodowania nie pobierana jest opłata (dane z roku 2014).
Sieci rybackie
Sieci rybackie są niemałym utrudnieniem i bolączką podczas żeglugi na niektórych morskich akwenach. Problem ten dotyczy również i Zatoki Puckiej. Jest on często tutaj o tyle skomplikowany, że rybacy potrafią stosować swoje własne systemy oznakowania.
W teorii powinny występować następujące oznaczenia sieci:
- flaga czarna:
oznacza sieć głębinową, a więc dla żeglarzy bezpieczną, obok której można przepływać, najlepiej od strony zawietrznej,
- flaga czerwona:
oznacza sieć powierzchniową, a więc potencjalnie problematyczną dla żeglugi.
Sieć powierzchniowa jest rozciągnięta na powierzchni wody i powinna być oznakowana tyczkami z czerwonymi flagami, przy czym tyczki skrajne powinny być oznaczone dwiema flagami czerwonymi. Tak więc jeśli zauważymy flagę czerwoną, to trzeba poszukać tyczki z podwójną flagą, za którą już można bezpiecznie przepłynąć.
A jak to wygląda w praktyce ?
Prawdziwe oznakowanie sieci rybackich często nie ma wiele wspólnego z przytoczonym obok rysunkiem, choć z reguły jeśli chorągiewka jest czerwona, to oznacza ona sieć powierzchniową.
Rozmowa z lokalnymi rybakami w sprawie oznakowania sieci wskazuje na to, że stosują oni czasem swoje "wewnętrzne" i sobie znane oznakowania, w szczególności po to, aby odróżnić kto jest właścicielem danej sieci.
Żeglując po Zatoce Gdańskiej jachtem mieczowym i to w dodatku z silnikiem zaburtowym, problem sieci wydaje się mnie skomplikowany, niż w przypadku żeglugi jachtami kilowymi. Często w przypadku napotkania sieci powierzchniowej wystarcza chwilowe podniesienie płetwy mieczowej i sterowej i jacht "prześlizguje się" po napotkanej przeszkodzie, nie robiąc przy tym żadnej szkody ani sobie, ani sieciom.
Niestety manewr taki może być już ryzykowny w przypadku posiadania na jachcie silnika stacjonarnego lub w studzience, a na jachcie balastowym z reguły jest niewykonalny.
Nawigacja terestryczna
Charakterystyczne obiekty na Zatoce Puckiej:
-
Puck - widoczna z daleka charakterystyczna bryła kościoła puckiej Fary,
-
Rzucewo - komin starej cegielni,
-
Rewa - krzyż u nasady cypla rewskiego,
-
Hel - latarnia morska, lekko wystająca ponad drzewami oraz „helskie jajo” - jasna plama budynku w porcie,
-
Jurata - wieża widokowa w ośrodku prezydenckim w Helu (niesłusznie zwanym Juratą) - zawsze dobrze widoczna,
-
Jastarnia - kościół o wieży z zielonym hełmem,
-
Kuźnica - kościół o szpiczastej, czerwonej wieży,
-
Chałupy - kempingi - szeregi białych punktów - przyczep kempingowych - wzdłuż brzegu,
-
Władysławowo - Dom Rybaka - wysoka, smukła wieża, wyglądająca z daleka jak kościelna,
-
Swarzewo - kościół ze smukłą wieżą oraz tzw. „palmy”, czyli szereg charakterystycznych drzew na wzniesieniu,
-
Gdynia - charakterystyczne budynki SeaTowers i komin ECIII w Gdyni Chyloni,
-
Babie Doły - ruiny starej torpedowni.
Swarzewo - charakterystyczne "palmy" widoczne z daleka
Rewa - charakterystyczny krzyż
Puck - charakterystyczna bryła kościoła
Gdynia - budynki Sea Towers widoczne z daleka
Wieża kościoła w Kuźnicy
Helskie jajo